Lunchdebat versterkt samenwerking RKJ De Sleutel met jeugdrechters
Op vrijdag 20 november 2015 organiseerde het Residentieel Kortdurend Jongerenprogramma (RKJ) De Sleutel te Eeklo een lunchdebat met als thema “Het nieuwe jeugdrecht: mogelijkheden en valkuilen voor de drughulpverlening”. Doel van deze activiteit was een aantal gekende drempels voor een betere samenwerking onder de aandacht brengen en verwachtingen van jeugdrechters beter afstemmen op de mogelijkheden die het jongerenprogramma kan bieden.
Het lunchdebat voor jeugdrechters en parket stond ook open voor geïnteresseerde jeugdadvocaten. We mochten als externe sprekers vooreerst de voorzitter van de Unie van Nederlandstalige Jeugdmagistraten verwelkomen: Mevr. Helena Martens (ook ondervoorzitter en Familie- en Jeugdrechter, Rechtbank van Eerste Aanleg Oost-Vlaanderen, afdeling Gent). Vervolgens sprak Dhr. Peter Casteur, adjunct-kabinetschef van minister Jo Vandeurzen, over de evolutie van het nieuwe jeugdrecht. De aanleiding van dit lunchdebat was immers ook de conceptnota “Contouren en plan van aanpak voor een Vlaams beleid inzake een gedifferentieerde aanpak van jeugddelinquentie (1) ” van Minister Vandeurzen.
Jeugdrechter Mevrouw Helena Martens
In de praktijk zien we dat jeugdrechters vaak onder zware druk staan omdat er voor jongeren met ook een ernstige drugproblematiek onvoldoende aanbod is in een geschikte setting. Er bestaat in Vlaanderen immers nog steeds geen gesloten therapeutische opvang (2). Het RKJ kan enkel een behandeling bieden in een open setting, maar dit is soms onvoldoende voor jongeren die gevaarlijk gedrag stellen ten aanzien van zichzelf of anderen.
Joris Cracco (afdelingshoofd RKJ De Sleutel) lichtte in zijn uiteenzetting “Motivatie versus dwang in de drughulpverlening bij minderjarigen” toe hoe de hulpverleners in het RKJ jongeren motiveren om effectief met drugs te stoppen. Jongeren doen nadenken, positief bekrachtigen, maar evengoed begrenzen… (3) Maar wat als dit niet lukt? Als een jongere niet mee wil en anderen meetrekt in zijn eigen negatieve spiraal, komt het groepsprogramma zwaar onder druk te staan.
Een mogelijke oplossing voor dergelijke jongeren ligt in het maken van trajecten, waarbij vlot (dus zonder wachtlijsten) kan geschakeld worden tussen een gesloten en een open setting en vice versa. Tijdens het lunchdebat werd duidelijk dat de frustraties bij alle partijen herkenbaar zijn, maar ook dat er een grote luisterbereidheid is bij iedereen. De boodschap van het RKJ was ook duidelijk:de therapie met de stok achter de deur kan werken. Het RKJ gaat aan de slag met jongeren die slechts over een zeer geringe motivatie beschikken, maar vraagt ook garanties voor uitwijkmogelijkheden wanneer deze jongeren hun medebewoners in het programma in gevaar brengen. Spijtig genoeg zijn deze garanties nu niet aanwezig. Het gevolg is dat trajecten vaak nodeloos worden onderbroken of stopgezet en dat het geleverde werk voor een groot stuk verloren gaat.
(1) Klik hier voor de conceptnota
(2) Lees ook het interview met jeugdrechter Helena Maertens in De Sleutel-magazine 41 (maart 2015)
(3) Zie ook ppt Motivatie versus dwang in de drughulpverlening bij minderjarigen